‘Laat discriminatie niet over je heengaan, want dan gaat het aan je knagen’

Je werkgever wil je verplichten om eerder te stoppen met werken, maar dan kom je met een flink lager pensioen thuis te zitten. Het overkwam defensiemedewerkers Rien Goudzwaard en Leen Hazenoot. Ze klopten overal aan voor hulp en vonden die uiteindelijk bij een antidiscriminatiebureau.

Al jaren werkten Rien Goudzwaard en Leen Hazenoot bij Defensie. ‘We zijn ooit begonnen bij het Marinebeveiligingskorps, het MBK’, vertelt Leen. ‘Daar werd de regeling ‘functioneel leeftijdsontslag’, de FLO, gehanteerd, wat betekende dat we vanwege onze fysiek zware functie in de onregelmatige dienst op ons 60e met vervroegd pensioen konden. Sinds 2006 werden al die regelingen om voortijdig te stoppen afgeschaft en kwam er een overgangsregeling voor in de plaats.’

Pensioengat

Jaren geleden hadden de twee het zware werk bij het Marinebeveiligingskorps verruild voor een dagdienstfunctie. Zowel Leen als Rien gingen ervan uit dat zij tot hun 67^e in deze nieuwe functie konden doorwerken, en zij dus niet met een pensioengat te maken zouden krijgen. ‘Wij maakten deel uit van de overgangsregeling, waarbij we op 62-jarige leeftijd konden stoppen als we dat zouden willen’, legt Leen uit. ‘Als we dat niet wilden, konden we ieder jaar verlenging aanvragen.’

Tot hun grote schrik werd die verlenging afgewezen. ‘Onze leidinggevenden interpreteerden die regeling als met 62 jaar móeten stoppen in plaats van mógen stoppen’, zegt Rien. ‘In eerste instantie probeerde ik het zelf op te lossen met mijn werkgever, maar uiteindelijk heb ik daarover een jaar een geschil gehad. Ik ging uitzoeken waar ik steun kon vinden. Ik probeerde hulp te vragen via de vakbonden, maar die hadden juist de afspraken over de overgangsregelingen gemaakt en konden niets doen. Uiteindelijk heb ik mijn vragen gesteld aan het College voor de Rechten van de Mens en die verwezen mij naar een antidiscriminatiebureau voor ondersteuning bij de procedure.’

Ook Leen had verlenging aangevraagd en bezwaar aangetekend toen die werd afgewezen. ‘Tot op generaalsniveau heb ik hierover gesprekken gevoerd, ik heb het via de Medezeggenschapscommissie, ofwel de OR, op de agenda van de vakcentrales gekregen. Dat had als effect dat in het arbeidsvoorwaardenakkoord van 2022 werd opgenomen dat medewerkers die onder de overgangsregeling vallen nu tot hun 64^e konden doorwerken’, zegt hij. ‘Toen ik van Rien hoorde welke stappen hij al had gezet, vroeg ik of ik me in zijn zaak kon voegen. We zaten in hetzelfde schuitje, dus besloten we samen op te trekken.’

Leeftijdsdiscriminatie

De zaak van Leen en Rien bleek geen alledaagse. ADB Zeeland stond de twee bij en zocht de samenwerking op met RADAR. ‘Het was moeilijk om het precieze probleem te benoemen’, zegt Rien, ‘omdat de regelgeving zo complex is. Ik heb er veel mensen over gesproken, van de vakbond tot rechtsbijstand, maar niemand kon er de vinger op leggen. Dankzij de hulp van ADB Zeeland en RADAR lukte dat wel, omdat zij kennis hadden van de gelijkebehandelingswetgeving en de grond leeftijdsdiscriminatie.’

In maart 2023 kwam de zaak voor bij het College voor de Rechten van de Mens, de instantie die bepaalt of er sprake is van discriminatie of niet. ‘De zaal zat helemaal vol’, herinnert Rien zich. ‘Dat was heel bijzonder, het moet een interessante zaak geweest zijn voor defensiemedewerkers.’ Ook Leen heeft de zitting positief ervaren. ‘We merkten dat er veel kritische vragen werden gesteld door het College aan Defensie. Het was fijn dat we ook ons eigen zegje konden doen. En na afloop kregen we veel positieve reacties van aanwezigen.’

Het College oordeelde dat er inderdaad sprake was van leeftijdsdiscriminatie. De uitspraak heeft ertoe geleid dat Leen en Rien toch tot hun 67^e bij Defensie kunnen blijven werken. ‘En het heeft voor bewustwording gezorgd bij collega’s’, zegt Rien, ‘want we zijn niet de enigen in deze situatie. Nu krijgt deze groep voorlichting en komt het onderwerp op de agenda bij de volgende cao-onderhandelingen. Ik ben heel blij met dit eindresultaat, uiteindelijk heeft Defensie het netjes afgehandeld.’

Knagen

Leen en Rien adviseren anderen die discriminatie meemaken ook hulp te zoeken. ‘Als je discriminatie ervaart, op welke grond dan ook, meld het bij een antidiscriminatievoorziening’, zegt Leen. ‘Laat het niet over je heenkomen. Laat het College oordelen en ga je recht halen.’ Rien vult aan: ‘Het is ook fijn dat je je verhaal kwijt kan aan iemand die er begrip voor heeft. En het hoeft niet altijd bij het College te komen, misschien kom je er ook al uit met bemiddeling. Maar ik raad wel aan om het te melden, laat het niet zitten want dan gaat het aan je knagen.’