Een jaar later: terugblik op het jaar na de dood van George Floyd

Precies een jaar geleden kwam George Floyd in Minneapolis door politiegeweld om het leven. Zijn dood bracht wereldwijd veel mensen in beweging: in verschillende landen vonden demonstraties plaats. Ook in Nederland heeft Floyds dood racisme meer op de kaart gezet. We kijken terug op het jaar na Floyds dood met Fayah Kadmairubun, bestuurslid bij Stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst in Tilburg. Wat betekende zijn dood voor haar, wat is er verbeterd en wat moet nog beter?  

“Ik herinner het me nog goed”, vertelt Fayah over het moment dat ze het nieuws tot zich kreeg. “Ik zat thuis op de bank, het nieuws te lezen op mijn telefoon. Het emotioneerde me direct. Ik was vanuit mezelf en professioneel al bezig met vraagstukken over racisme en discriminatie, maar door de dood van Floyd werd racisme keihard bevestigd. Opnieuw. Het is problematiek die al jarenlang gaande is, maar het ‘geluk’ dit keer was dat het is gefilmd. Nu konden er echt stappen gemaakt worden.”  

Niet alleen bij Fayah, maar bij veel mensen heeft Floyds dood veel losgemaakt. “Toen ik het nieuws hoorde heb ik meteen mijn moeder gebeld, en enkele collega’s”, vertelt Fayah. “In die tijd heb ik er veel over gepraat. Ook andere mensen zijn persoonlijk meer over racisme gaan nadenken, geloof ik. Als je de beelden ziet van de agent die zo lang met zijn knie op Floyds nek zats, dat doet mensen wel wat.” 

Black Lives Matter 

De gebeurtenis leidde tot protesten wereldwijd. Fayah was verheugd over de grote opkomst bij de Black Lives Matter-protesten in Nederland. “Van de mensen uit mijn omgeving, die zich vaker inzetten tegen discriminatie, had ik wel verwacht dat ze er zouden staan”, licht ze toe. “Maar er waren heel veel mensen, niet alleen uit een specifieke ‘bubbel’. Dat gaf me veel hoop. Het motiveerde me om me nóg meer in te zetten voor racismebestrijding.”  

De aandacht voor BLM is het afgelopen jaar toegenomen. “Een van de mijlpalen is dat Omroep Zwart genoeg leden heeft behaald”, zegt Fayah. “Ook zie je dat er meer kleine antiracismeorganisaties zijn opgestaan. Dankzij het initiatief ‘Zetje in’ is in de Tweede Kamer een motie aangenomen om verplicht les te geven over racisme en discriminatie. Ook de grote tentoonstelling over racisme in het Rijksmuseum vind ik een positieve ontwikkeling, net als het statement van Jeangu Macrooy, de Nederlandse inzending voor het Songfestival.”  

Educatie 

Educatie is volgens Fayah een van de belangrijkste manieren om racisme te bestrijden. “Veel mensen in Nederland weten weinig van de eigen geschiedenis”, legt ze uit. “Als je de geschiedenis niet erkent, dan is het moeilijk om de littekens in het heden te zien of accepteren. Laat staan om ze te veranderen. Daarom is kennis over het slavernijverleden zo belangrijk.”  

Toch zou er vooral op institutioneel niveau nog veel verbeterd moeten worden, meent Fayah. “Kijk alleen maar naar de toeslagenaffaire”, zegt ze. “Daar lijkt weinig te veranderen. Rutte lijkt op z’n plek te blijven zitten, dat houdt de situatie in stand. Je kan mensen individueel wel educaten, maar als er op bestuursniveau niets verandert dan is het dweilen met de kraan open.”  

Huiswerk 

Wat kun je zelf doen om die kraan wat minder ver open te zetten? “Het mooiste en belangrijkste is als mensen zichzelf gaan educaten”, zegt Fayah. “Het is niet aan mensen van kleur om constant te moeten uitleggen wat racisme is. Goede tips hiervoor zijn de online platforms withuiswerk.nl en oneworld.nl.”