De korpschef moet de Rotterdamse agenten die racistische uitspraken deden in een WhatsAppgroep op non-actief stellen. Die oproep doen Dionne Abdoelhafiezkhan, Giselle Schellekens en Tom Zwart via een ingezonden brief in het AD op 22 september 2020.

In februari 2019 deden Rotterdamse agenten racistische uitspraken in een WhatsAppgroep. Zij refereerden aan mensen met een migratieachtergrond als ‘kankervolk’, ‘kutafrikanen’ en ‘pauperallochtonen’ op wie ze willen ‘schieten’, zo onthulde het NRC. Uit verschillende nieuwsberichten viel op te maken dat het gaat om negen agenten, waaronder vijf jeugdagenten van het politiebureau Marconiplein in Rotterdam.

Uit een reconstructie van RTL Nieuws bleek dat hun leidinggevenden al snel na de uitspraken op de hoogte waren, omdat een collega een melding had gedaan. De teamleiding sprak de agenten erop aan en de app-groep werd verwijderd. De eenheidsleiding, de hoogste chefs van de Rotterdamse politie, werden niet over het voorval geïnformeerd. Zij kwamen er pas later achter, in juni 2019, toen klokkenluiders screenshots van de appgesprekken op tafel legden.

‘Grenzen te buiten’

Een jaar later, in juni 2020, publiceerde het NRC over de misstanden. Dit was de aanleiding om het voorval te bespreken in de gemeenteraad. Daarbij zei de burgemeester dat de appjes ‘in taal en tekst alle grenzen te buiten’ gingen. Het OM startte een strafrechtelijk onderzoek, maar besloot uiteindelijk niet te vervolgen. De politie opende daarna een intern onderzoek. De uitkomst daarvan is nog niet bekend.

In Duitsland werden vorige week 29 agenten direct op non-actief gesteld omdat zij racistische en antisemitische teksten deelden in een WhatsAppgroep. Teamchef Fatima Aboulouafa werd vorig jaar op non-actief gesteld omdat zij machtsmisbruik, racisme en pesten openlijk aankaartte. De agenten van bureau Marconiplein zijn daarentegen nog steeds aan het werk. Dit politiebureau staat in een wijk met overwegend bewoners met een migratieachtergrond. Wie kan nog beweren dat deze Rotterdamse dienders, na deze racistische uitspraken, voor álle buurtbewoners waakzaam en dienstbaar kunnen zijn?

Verwachten

Van leidinggevenden mogen wij verwachten dat zij actie ondernemen bij dit soort misstanden. Het tegendeel gebeurde. Pas nadat er publieke druk op de politie kwam, startten het OM en de politie hun onderzoeken. Dit alles roept het beeld op van een politieorganisatie die tenminste laks is in het aanpakken van racisme.

Wij roepen de korpschef van de politie en de minister van justitie en veiligheid op om de betrokken agenten direct op non-actief te zetten. Een onafhankelijk, niet door de politie aangestuurd onderzoek moet licht werpen op de gang van zaken, waarbij ook de rol van de eenheidsleiding van Rotterdam bekeken wordt. Externe verantwoording is cruciaal om het vertrouwen in de politie terug te winnen.

Dionne Abdoelhafiezkhan is medeoprichter Controle Alt Delete, Giselle Schellekens, directeur antidiscriminatiebureau RADAR en Tom Zwart, directeur van het Cross-cultural Human Rights Centre van de VU.

Dit opiniestuk verscheen op 22 september 2020 als ingezonden brief in het Algemeen Dagblad.