Het aantal meldingen en registraties van discriminatie-incidenten is in 2019 gestegen. Dat blijkt uit de rapportage Discriminatiecijfers 2019, die vandaag wordt aangeboden aan de Tweede Kamer. De antidiscriminatievoorzieningen ontvingen 4.382 incidenten (plus 1,4 procent), de politie 5.487 incidenten (plus 17 procent), inclusief incidenten gericht tegen werknemers met een publieke taak. Het College voor de Rechten van de Mens ontving 541 verzoeken om een oordeel (plus 6 procent) en 3.529 vragen en meldingen (plus 11 procent). MiND ontving 692 meldingen van discriminatie op internet (plus 19 procent).

De Nashville-verklaring, het stringente voorkeursbeleid van de TU Eindhoven en het plan om kunstmatige inseminatie voor lesbische en alleenstaande vrouwen niet meer te vergoeden, leidden tot aanzienlijk meer meldingen bij antidiscriminatievoorzieningen. Tegelijkertijd was discriminatie, ook los van de meldingen en registraties, regelmatig het onderwerp van verhitte publieke en politieke discussies. Zo was discriminatie op de arbeidsmarkt wederom een veelbesproken thema en zorgden racistische spreekkoren op de voetbaltribunes voor geschokte reacties.

Meest geregistreerde discriminatiegronden

De meeste registraties bij antidiscriminatievoorzieningen (44 procent) en politie (39 procent) betroffen discriminatie op grond van herkomst. Bij antidiscriminatievoorzieningen werd daarnaast vaak melding gedaan van discriminatie op de gronden handicap en geslacht. De politie registreerde verhoudingsgewijs veel incidenten waarbij sprake was van discriminatie op grond van seksuele gerichtheid en antisemitisme. De meeste verzoeken die het College voor de Rechten van de Mens ontving, hadden betrekking op de discriminatiegrond handicap/chronische ziekte; de meeste vragen die bij het Front Office van het College binnenkwamen gingen over geslacht. Bij MiND hadden de meeste meldingen, net als bij antidiscriminatievoorzieningen en politie, betrekking op de grond herkomst. 

Arbeidsmarkt blijft op 1

De melders bij antidiscriminatievoorzieningen ervaren discriminatie het vaakst op de arbeidsmarkt (1.140), zowel bij sollicitaties als op de werkvloer. Bij ruim een derde van deze meldingen was sprake van discriminatie op grond van herkomst. Ook discriminatie op grond van geslacht (22 procent) en leeftijd (17 procent) kwamen relatief vaak voor in de meldingen over de arbeidsmarkt. Bij het College voor de Rechten van de Mens heeft bijna de helft van de verzoeken om een oordeel betrekking op de arbeidsmarkt. 

Naast de arbeidsmarkt ervaren melders bij antidiscriminatievoorzieningen relatief vaak discriminatie als ze gebruikmaken van collectieve voorzieningen (594 meldingen), waaronder bijvoorbeeld uitkeringen of gemeentelijke voorzieningen vallen, of bij commerciële dienstverlening zoals onheuse bejegening in winkels of uitsluiting van bepaalde diensten. 

Discriminatie in het onderwijs 

In het onlangs verschenen onderzoek Ervaren discriminatie in Nederland II constateert het Sociaal en Cultureel Planbureau een sterke groei van ervaren discriminatie in het onderwijs. Antidiscriminatievoorzieningen ontvingen 287 meldingen over discriminatie in het onderwijs (7 procent). Dit aantal is al jaren stabiel. De meeste meldingen hebben betrekking op discriminatie op grond van herkomst (59 procent) waarbij het vaak gaat om pestgedrag en de grond handicap/chronische ziekte waarbij het vaker gaat om onenigheid over noodzakelijke aanpassingen. Het College ontving 212 vragen (11 procent) bij de Front Office en 2 verzoeken om een oordeel op het terrein van onderwijs.

Meeste politieregistraties in Randstad

De politie registreerde de meeste incidenten in de Randstad. In verhouding tot het aantal inwoners registreerde de politie-eenheden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag meer incidenten dan gemiddeld. Bij de antidiscriminatievoorzieningen kwamen in Amsterdam en Noord-Nederland en Midden-Nederland de meeste meldingen binnen afgezet tegen het aantal inwoners.

Vijfde rapportage discriminatiecijfers

Het landelijk rapport Discriminatiecijfers 2019 is samengesteld door Art.1 in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de politie, in samenwerking met Discriminatie.nl (de landelijke vereniging van antidiscriminatievoorzieningen). Dit is de vijfde editie van deze multi-agencyrapportage over discriminatiecijfers van de politie, antidiscriminatievoorzieningen, College voor de Rechten van de Mens en MiND. Een opvallende verandering die zich de afgelopen vijf jaar aftekende bij de politie is de toename van geregistreerde incidenten in de directe woonomgeving en afname van geregistreerde voorvallen op de openbare weg. Bij de antidiscriminatievoorzieningen namen in deze periode de meldingen over de discriminatiegronden geslacht en handicap toe en werd leeftijdsdiscriminatie minder vaak gemeld. De arbeidsmarkt blijft het terrein waarover de meeste meldingen binnenkomen.

Zelf in de cijfers duiken?

Je vind hier het landelijk rapport. Vandaag verschijnen ook tien regionale rapporten met discriminatiecijfers van ADV’s en politie. Alle rapporten zijn te vinden op www.discriminatie.nl.