Een samenleving waarin iedereen gelijk wordt behandeld en waar geen plaats is voor discriminatie. Daar kunnen we allemaal aan bijdragen. Namelijk door er iets van te zeggen als we getuige zijn van discriminatie. Als er bijvoorbeeld opmerkingen worden gemaakt over iemands huidskleur, beperking of seksuele voorkeur, ook al lijkt het een onschuldig grapje.

Waarom is dat zo belangrijk?

Als we ons uitspreken versterken we de sociale norm dat discriminatie niet oké is. Hoe meer mensen van zich laten horen, hoe sterker die onderlinge afspraak wordt. Maar als we niks zeggen of laten merken, wordt discriminatie als het ware telkens een beetje normaler.

“Als omstanders zwijgend toekijken bij discriminatie, heeft dat dus mogelijk het gevolg dat de discriminatie toeneemt.”

Onderzoekers van KIS

Hoe pak je dat aan?

Het is dus belangrijk om je uit te spreken. Ook al is dat misschien niet altijd makkelijk. RADAR verzamelde de volgende tips om je op weg te helpen.

1. Blijf rustig en spreek de dader aan op positieve waarden en normen. Ook mensen die openlijk discrimineren, hebben vaak normen en waarden die ervan uitgaan dat je anderen gelijk en respectvol moet behandelen. Zeg bijvoorbeeld: ‘Je zegt nu dit, maar zo ken ik jou toch niet?’ Soms voelt het minder confronterend om je boodschap te verpakken in een vraag.
2. Geef ruimte aan de gevoelens van het slachtoffer. Daders staan namelijk vaak niet stil bij wat hun gedrag veroorzaakt bij slachtoffers. Ook kan het helpen om aan de dader te vragen om zich in te leven in het slachtoffer. Bijvoorbeeld door te vragen: ‘Kun je je ook voorstellen dat je je minder fijn voelt op het werk, als je vaak dit soort opmerkingen over je afkomst hoort?’
3. Spreek de dader aan vanuit de groep als je bijvoorbeeld collega’s bent, fan bent van dezelfde voetbalclub of in dezelfde buurt woont. Als je wat deelt met elkaar, is het makkelijker om elkaar aan te spreken: ‘Zo willen we hier toch niet met elkaar omgaan?’ Als iemand een professionele rol heeft, kun je hem of haar daar ook op aanspreken.
4. Check bij het slachtoffer of het gewenst is om actief in te stappen. Ongevraagd de regie overnemen helpt het slachtoffer namelijk ook niet. Soms is het voldoende om je steun te betuigen aan het slachtoffer en te laten merken dat je de discriminatie ook niet oké vindt.
5. Maak een melding, ook als getuige of omstander. Dankzij jouw melding kunnen we discriminatie zichtbaar maken. Dat helpt bij de aanpak van discriminatie. Heb je zelf discriminatie ervaren? Dan kun je bij onze klachtbehandelaars terecht voor advies en informatie over mogelijke vervolgstappen. 

Bij alle tips geldt: breng nooit je eigen veiligheid in gevaar. Bij intimidatie en/of geweld bel je 112.

Meer lezen?

• Waarom is het eigenlijk zo belangrijk dat je als omstander ingrijpt? KIS legt het in dit artikel uit.

• Wil je je actief inzetten in de strijd tegen racisme? Lees dan dit artikel van OneWorld over witte bondgenoten.